خیرگی (UGR) یکی از عوامل مهم و آزاردهنده در طراحی روشنایی است که می تواند باعث خستگی چشم، کاهش تمرکز و محدود شدن حوزه دید شود. این عامل منفی نه تنها بهره وری در محیط های کاری را کاهش می دهد، بلکه بر سلامت چشم ها نیز تأثیر می گذارد. در این مقاله، به بررسی انواع خیرگی، علل ایجاد آن و روش های کاهش آن بر اساس استانداردهای بین المللی می پردازیم.
خیرگی به دو دسته کلی خیرگی مستقیم و خیرگی غیرمستقیم تقسیم می شود که هرکدام تأثیرات متفاوتی بر تجربه بصری دارند. در ادامه، به بررسی هر نوع و عوامل مرتبط با آن می پردازیم.
این نوع خیرگی ناشی از منابع روشنایی است که مستقیماً در میدان دید قرار دارند و شدت بالای نور آن ها می تواند باعث ناراحتی و خستگی شود.
خیرگی غیرمستقیم معمولاً ناشی از انعکاس نور از سطوح براق و موقعیت نامناسب منابع نوری است.
استاندارد اروپایی EN-12464 راهنمایی برای تعیین حد مجاز خیرگی در محیط های کاری ارائه می دهد. این استاندارد با استفاده از روش UGR (Unified Glare Rating) میزان خیرگی مستقیم ناشی از منابع نوری مختلف را اندازه گیری می کند.
UGR به وسیله فرمولی محاسبه می شود که در آن تأثیر تمامی چراغ های موجود در فضا بر خیرگی در نظر گرفته می شود. هدف این روش، ارائه عددی است که سطح خیرگی در یک محیط را نشان دهد.
بر اساس استاندارد EN-12464، حدود مجاز UGR در محیط های کاری به شرح زیر است:
طراحی یک سیستم روشنایی مؤثر نیازمند توجه به نکات زیر است:
کاهش خیرگی می تواند مزایای متعددی داشته باشد، از جمله:
رعایت استاندارد UGR نه تنها به بهبود عملکرد کاری کمک می کند، بلکه می تواند به ایجاد محیطی سالم تر و ایمن تر برای کارکنان منجر شود. در صنایع حساس مانند پزشکی، طراحی دقیق روشنایی بر اساس UGR ضروری است.
خیرگی، یکی از چالش های اصلی در طراحی روشنایی داخلی است که با استفاده از روش های علمی و استانداردهای مشخص می توان آن را به حداقل رساند. با رعایت اصولی مانند انتخاب چراغ های مناسب، طراحی چیدمان بهینه و استفاده از مواد ضدانعکاس، می توان محیطی آرام تر و کارآمدتر ایجاد کرد.
کلمات کلیدی مرتبط: خیرگی در طراحی روشنایی، کاهش خیرگی مستقیم، استاندارد UGR، روشنایی غیرمستقیم، طراحی نورپردازی، بهره وری در محیط کاری.
ثبت یک نظر